M.C. Escher en de kunst van het vertalen

doorPeter Quite

M.C. Escher en de kunst van het vertalen

“MC Escher, il più poliedrico e versatile degli artisti olandesi, innamorato dell’Italia, avrebbe gradito lo scenario di questo week end.”

“M. C. Escher, de meest polyedrische en veelzijdige van de Nederlandse kunstenaars, verliefd op Italië, zou het decor van dit weekend hebben weten te waarderen.”

Het begin van een artikel over een kunstexpositie in Cortina d’Ampezzo? Nee, de openingszin van het raceverslag over de vierde ronde van het WK Superbike op Assen. Maar dan uit de pen van een Italiaan. En omdat grafisch kunstenaar Escher nu eenmaal tamelijk populair is in Italië, misschien nog wel meer dan in Nederland, kan het dus zomaar gebeuren dat een Italiaanse motorsportjournalist zijn verslag over een weekendje Assen begint met “MC Escher … “.

Vertaaltechnische uitdaging

Als je dan zo’n artikel moet vertalen voor de website van Alfa Romeo, een van de hoofdsponsoren van het SBK World Championship zoals deze Europaleague van de motorsport officieel heet, sta je wel meteen voor een ‘vertaaltechnische uitdaging’. Maurits Cornelis Escher is namelijk niet direct de eerste aan wie je denkt bij een verslag over een tweetal historische races op zondag 19 april. “Historisch?”, zal die Italiaanse auteur zich op zijn beurt afvragen, “Hoezo dan?” Nou, omdat er voor het eerst in de SBK-historie een Nederlander op het podium stond. Twee keer zelfs: rookie Michael van der Mark vocht zich zowel in de ochtend- als de middagrace naar een knappe derde plaats. En na decennia droogstand is dat voor de Nederlandse motorsport beslist historisch.

Eén op één geen optie

Zoals zo vaak is één op één vertalen in dit geval dus niet bepaald een optie. Het Nederlandse publiek wil lezen over de spectaculaire inhaalacties van ‘Magic Michael’. De prestaties van de Italiaanse coureurs en teams zijn alleen boeiend als die meestrijden om de punten. Terwijl de Italiaanse auteur er niet aan ontkomt alle Italianen in het veld even te noemen. De kunst van het vertalen is om daar rekening mee te houden zonder het hele artikel te herschrijven.

Maar wat dan wel?

Zo’n eerste zin komt er dan uiteindelijk heel anders uit te zien dan de keurige, maar weinig functionele vertaling hierboven. Wat het dan wel geworden is?

Grafisch kunstenaar Maurits Cornelis Escher, in wiens werk kunst en techniek naadloos in elkaar overvloeien, zou zich beslist hebben laten inspireren door het decor waartegen de vierde ronde van het Superbike World Championship zich dit weekend afspeelde: …

Peter Quite
Lees hier het hele verslag van de Superbike-races op Assen en dat van andere SBK-races: http://www.alfaromeo.nl/nl/sponsoring/superbike/sbk-2015
Alle berichten van Peter Quite lezen >>

Foto: @wikipedia.org

Over de auteur

Peter Quite administrator