Veel vertalers zijn ook tolk. Veel juridisch vertalers zijn ook gerechtstolk. De meesten daarvan zijn gespecialiseerd op het gebied van strafrecht. Vermoedelijk omdat civiele zaken over geld gaan (saai!) maar strafzaken over emoties (spannend!).
Rijk word je er niet van, maar het werk is interessant en maatschappelijk relevant, en het geeft voldoening om mensen in nood te kunnen helpen, met name bij het oplossen van cultureel-bepaalde communicatieproblemen. Je moet wel tegen dramatiek kunnen, maar voor tolken Italiaans hoort dat erbij.
Soms is het of je meespeelt in een rechtbank-drama; het komt voor dat er tijdens de zitting weinig overblijft van de telastlegging, bijvoorbeeld omdat de ware dader als eerste aangifte heeft gedaan en de verdachte eigenlijk het echte slachtoffer is, en als er uit camerabeelden ter zitting blijkt dat de getuigen het voorval verkeerd hebben geïnterpreteerd. Of als er geen (professionele) tolk was ingezet bij het politieverhoor en de verdachte verkeerd is begrepen.
De gerechtstolk vertaalt simultaan op fluistertoon in het oor van de verdachte wat de rechters, de officieren van justitie, de advocaten en de evt. getuigen zeggen. Het is van het grootste belang dat de tolk de juridische terminologie beheerst en paraat heeft. Wat de verdachte zegt moet consecutief worden vertaald, en zo luid dat iedereen in de zaal en op de tribune de vertaling kan horen en de griffier het op schrift kan stellen.
Om goed te kunnen tolken is het van belang dat de tolk er een beeld of gevoel bij heeft, en dat is moeilijk of zelfs onmogelijk als het verhaal van de verdachte onsamenhangend of onlogisch is. Fantasierijke verhalen, fraai geformuleerde smoezen en overtuigende argumenten zijn juist wel inspirerend, maar niet alle rechters weten de breedsprakigheid van Italianen te waarderen.
Als tolk Italiaans moet je ook de non-verbale communicatie vertalen, zoals het typisch Italiaanse ‘Macché’- gebaar: “Wat-krijgen-we-nou?!”. Vaak word je dan verbaasd aangekeken: de verdachte zei toch niks?
Veel ‘Italiaanse’ verdachten blijken ter zitting eigenlijk Albanezen of Roemenen te zijn die vloeiend Italiaans lijken te spreken maar zich steeds vergissen in met name de juiste werkwoordsvormen en –tijden en voor veel verwarring zorgen. Een extra uitdaging voor de tolk.
Wat is ervoor nodig om dit veeleisende werk te kunnen blijven doen? Passie. Ook dat hoort erbij voor tolken Italiaans.
Voor strafzittingen worden de Gerechtstolken die in het nationale Register Beëdigd Tolken en Vertalers vermeld staan, opgeroepen door het Openbaar Ministerie.
Zoekt u een professionele tolk voor civiele zaken, notariaat, zakelijk overleg, beurzen, rondleidingen? Kijk dan in de Ledenlijst van het NVI.
@Mandy Sikkens, beëdigd vertaalster en gerechtstolk Italiaans, Nederlands, Engels
Over de auteur