Inclusief vertalen, je hoort deze term steeds vaker de afgelopen jaren. Maar wat houdt het eigenlijk in?
Inclusief vertalen betekent ten eerste bewustwording van de gevoeligheden rond identiteit, gender, culturele achtergronden, leeftijd, lichamelijke en geestelijke capaciteiten en sociale posities. Ten tweede dat je woorden gebruikt die niet discriminerend of denigrerend zouden kunnen zijn. De lezer moet zich in de teksten kunnen herkennen, ongeacht wie die lezer is. Het doel is dus om taal te gebruiken die iedereen aanspreekt, zonder groepen uit te sluiten of stereotypen te versterken.
Vertalers kunnen hierin zeker een rol spelen. Taal is een krachtig hulpmiddel om inclusie te bevorderen. Het probleem is: hoe doe je dat met betrekking tot gender, identiteit, culturele identiteit, etc., is de taal zelf wel inclusief? Wat betreft gender, bijvoorbeeld, maken veel talen onderscheid in het geslacht van persoonlijke voornaamwoorden. Neem de Italiaanse taal. Alles heeft een geslacht: mannelijk of vrouwelijk, waarbij het mannelijk geslacht domineert.
Het kent een sterk binair taalsysteem, zoals voor veel andere talen geldt.
Een tijdje geleden heb ik een studiedag gevolgd voor vertalers Italiaans en hier heb ik veel goede tips gekregen. Ik wil graag met jullie deze tips delen
Voorbeelden om de mannelijke of vrouwelijke vorm te vermijden/voorbeelden om genderneutraal te schrijven:
Voorbeelden om over lichamelijke en geestelijke capaciteiten te praten:
Voorbeelden om te schrijven met respect voor etnische verschillen:
De vertalers van het Netwerk Vertalen Italiaans (NVI) zijn erin getraind om met de meest passende en creatieve oplossingen te komen. Wij als taalprofessionals kunnen ook bijdragen aan een meer inclusieve samenleving wanneer we in onze vertalingen zorgen voor meer gelijkheid.
Over de auteur