Inclusief vertalen

doorcinzia

Inclusief vertalen

Inclusief vertalen, je hoort deze term steeds vaker de afgelopen jaren. Maar wat houdt het eigenlijk in?

Inclusief vertalen betekent ten eerste bewustwording van de gevoeligheden rond identiteit, gender, culturele achtergronden, leeftijd, lichamelijke en geestelijke capaciteiten en sociale posities. Ten tweede dat je woorden gebruikt die niet discriminerend of denigrerend zouden kunnen zijn. De lezer moet zich in de teksten kunnen herkennen, ongeacht wie die lezer is. Het doel is dus om taal te gebruiken die iedereen aanspreekt, zonder groepen uit te sluiten of stereotypen te versterken.

De rol van de vertaler

Vertalers kunnen hierin zeker een rol spelen. Taal is een krachtig hulpmiddel om inclusie te bevorderen. Het probleem is: hoe doe je dat met betrekking tot gender, identiteit, culturele identiteit, etc., is de taal zelf wel inclusief? Wat betreft gender, bijvoorbeeld, maken veel talen onderscheid in het geslacht van persoonlijke voornaamwoorden. Neem de Italiaanse taal. Alles heeft een geslacht: mannelijk of vrouwelijk, waarbij het mannelijk geslacht domineert.

Het kent een sterk binair taalsysteem, zoals voor veel andere talen geldt.

Een tijdje geleden heb ik een studiedag gevolgd voor vertalers Italiaans en hier heb ik veel goede tips gekregen. Ik wil graag met jullie deze tips delen

Voorbeelden om de mannelijke of vrouwelijke vorm te vermijden/voorbeelden om genderneutraal te schrijven:

  1. Giovani (jongeren) tra 25 e 27 anni => persone tra 25 e 27 anni
  2. anziani (ouderen) sopra i 60 anni => persone sopra i 60 anni
  3. poveri  (armlastigen) => persone povere, persone che vivono in condizioni di povertà
  4. Se non sei sicuro, inviaci un’email => Se hai dubbi, inviaci un’email
  5. Grazie per esserti registrato alla nostra newsletter => Grazie! Presto inizierai a ricevere la nostra newsletter
  6. Coinvolgere il lettore (de lezer) => Coinvolgere chi legge

Voorbeelden om over lichamelijke en geestelijke capaciteiten te praten:

  1. normale  (normaal)=> comune, consueto, abituale, medio (gebruikelijk, gemiddeld)
  2. handicappato (gehandicapte), portatore di handicap, diversamente abile, infermo, minorato => persona disabile, persona con disabilità (persoon met een beperking)
  3. malato (zieke) , paziente (patiënt) , persona affetta da [malattia], vittima di, sofferente di, colpito da => persona con [malattia], persona con diagnosi di, persona che vive una condizione di (persoon met …..)
  4. autistico  (autist) => persona autistica, persona con autismo, persona nello spettro autistico  (persoon met autisme)

Voorbeelden om te schrijven met respect voor etnische verschillen:

  1. nomade, zingaro, gitano (zigeuner) => persone rom e sinti (Roma en Sinti) / comunità romanì/rom

De vertalers van het Netwerk Vertalen Italiaans (NVI) zijn erin getraind om met de meest passende en creatieve oplossingen te komen. Wij als taalprofessionals kunnen ook bijdragen aan een meer inclusieve samenleving wanneer we in onze vertalingen zorgen voor meer gelijkheid.

Over de auteur

cinzia contributor