Sinds ChatGPT in november vorig jaar gratis op internet beschikbaar kwam, heeft het heel wat stof doen opwaaien. Om een idee te krijgen van wat deze zogeheten chatbot kan en of wij vertalers ons er zorgen over moeten maken, besloot ik de proef op de som te nemen. Eens kijken of het programma dat werkt op basis van kunstmatige intelligentie in staat zou zijn een artikel te produceren over La capolista se ne va: het spreekkoor dat de Napoli-tifosi introduceerden toen hun club in de eerste seizoenshelft een enorme voorsprong nam op de traditionele grootmachten van het Italiaanse voetbal. Het betekent zoiets als ‘De koploper gaat ervandoor’ (‘ontsnapt’ in wielertermen) en ik was benieuwd of de bot hier een zinnige vertaling voor zou geven.
Meer lezenVertalen en vertalers waren de afgelopen tijd meermaals onderwerp van gesprek. Zo ontstond er ophef over de keuze van de vertaler van de gedichten van Amanda Gorman, die zo mooi sprak tijdens de inauguratie van president Biden van de Verenigde Staten.
Meer lezenHoe lang ben je werkzaam als vertaler Italiaans en hoe ben je vertaler geworden?
Tijdens mijn studie Italiaanse Taal- en Letterkunde aan de Rijksuniversiteit Utrecht was ik in 1982/1982 student-assistent van de toenmalige hoogleraar, Dott. Mario Alinei. Een van de opdrachten was het vertalen van een biografie van Dante Alighieri. Dat was dus eigenlijk mijn eerste vertaalklus. Meer lezen
De juiste vertaling. Het lijkt soms zo makkelijk. Maar soms ben je zomaar een halfuurtje zoet met het zoeken van de juiste vertaling van één, ogenschijnlijk onnozel, woordje. Zo stuitte ik laatst in een interview met een Italiaanse Jeep-verkoper uit Dubai op een opsomming van alles wat volgens hem onmisbaar was voor een tocht door de woestijn: “… utensili, corde, grilli, compressore e radio CB.” Meer lezen
Ik zeg meestal dat ik Italiaans ben gaan studeren omdat ik de taal van de muziek zo mooi vond. Dat is echter een leugentje. ‘Ma che bello questo amore…’ was inderdaad mijn eerste single, maar mijn liefde voor het Italiaans is eigenlijk ontstaan na het lezen van het etiket op een potje poederkaas. Dat klinkt natuurlijk veel minder romantisch en daarom houd ik het vaak op de taal van de Vivaldi en van Eros Ramazzotti. Meer lezen
Het maken van een technische vertaling Italiaans-Nederlands is iedere keer weer een leuke uitdaging. Of dat nu gaat om een handleiding bij een machine, een brochure over een nieuw product of een onderzoeksrapport. Ik mag de inhoud van zo’n tekst overbrengen aan de lezer, en dat is best een grote verantwoordelijkheid. Daarom ga ik daarbij zorgvuldig te werk. Allereerst door niet klakkeloos elke opdracht aan te nemen. Aan wis- en natuurkundige teksten waag ik mij bijvoorbeeld nooit.
Meer lezen