Vertalen is vakwerk

doorMara Schepers

Vertalen is vakwerk

Vertalen en vertalers waren de afgelopen tijd meermaals onderwerp van gesprek. Zo ontstond er ophef over de keuze van de vertaler van de gedichten van Amanda Gorman, die zo mooi sprak tijdens de inauguratie van president Biden van de Verenigde Staten.

De discussie raakte verschillende punten en ging niet alleen over de etniciteit van de beoogde vertaler, maar ook over de vraag of een schrijver zomaar in de huid van een vertaler kan kruipen, laat staan als het poëzie betreft. Niet lang daarna verscheen een nieuwe vertaling/bewerking van Dante Alighieri’s Inferno en was er ophef over het feit dat bepaalde passages waren weggelaten of geanonimiseerd. En niet in de laatste plaats speelde ons eigen NVI een rol in een discussie met NRC over de juiste vertaling van het woord cazzo in de gevleugelde woorden Vada a bordo, cazzo, die een kustwachtofficier naar kapitein Schettino’s hoofd slingerde toen de Costa Concordia zonk voor de kust van het eiland Giglio. Collega Peter Quite schreef hierover in 2014 al een blog, en werd geciteerd door een lezer van de betreffende krant. Cazzo dient hier te worden opgevat als krachtterm en niet als scheldwoord, zoveel is duidelijk voor de professionele vertalers van het NVI.

De eigenschappen van een goede vertaler

Wat hebben deze drie gevallen gemeen? In mijn ogen kun je maar één conclusie trekken: vertalen is een vak. Het is meer dan woorden overzetten van de ene in de andere taal, en een vertaler beschikt niet alleen over gedegen kennis van zijn/haar werktalen, maar ook over andere vakkennis en vaardigheden. Een goede vertaling is dus vakwerk, uitgevoerd door een professional die, naast gedegen talenkennis, beschikt over een aantal andere belangrijke eigenschappen: een vertaler is creatief, analytisch, zorgvuldig. Hij/zij heeft meestal een (universitaire) taalopleiding gevolgd, aangevuld met een specialisatie in vertalen waarin kennis wordt opgedaan van vertaaltechnieken, vertaaltheorie en technologie zoals vertaalgeheugens. Daarnaast blijft een goede vertaler zich voortdurend bijscholen, zowel in algemene vertaalgerelateerde zaken als in specifieke domeinen, aangezien de meeste vertalers gespecialiseerd zijn in een bepaald type teksten. Een vertaler beschikt dus ook over een flinke dosis kennis van zijn/haar vakgebied, of dit nu medische, technische, juridische of literaire vertalingen betreft.

Op zoek naar een professionele vertaler?

Vertalen is dus een vak, en de vertaler een vakman of vakvrouw. Het NVI is een netwerk van professionele vertalers Italiaans, die hun vak serieus nemen en met liefde en gedrevenheid beoefenen. Vind hier de juiste vertaler voor uw tekst. 

Over de auteur

Mara Schepers editor

Mara Schepers: voor al uw Italiaanse zaken! Zoekt u een (beëdigde) vertaling uit of naar het Italiaans? Een tolk of hostess voor een vergadering of beurs? Privé- of groepsles Italiaans? Advies over zakendoen in Italië? Een artikel over Italië of de Italiaanse taal en cultuur? Dan bent u bij mij aan het juiste adres! Lees meer over mijzelf en mijn diensten op deze website, neem een kijkje op mijn blog, of neem direct contact met mij op. Ik ben als vertaler Italiaans beëdigd en ingeschreven in het Rbtv onder nummer 3126.